Definicja
Działania przesiewowe (skryningowe) mają na celu wyodrębnienie z populacji objętej badaniem (populacji potencjalnie zdrowej) osób, u których test (mammografia) był ujemny (prawdopodobnie bez choroby) i tych, u których był dodatni (prawdopodobnie chorych). Jest to działanie o charakterze wyłącznie profilaktycznym (wykrywczym), natomiast dalsze działania, mające na celu ustalenie rozpoznania (np. mammografia diagnostyczna, zdjęcia celowane, powiększone, USG, biopsja) są działaniami diagnostycznymi.
Cechy badania przesiewowego
* Populacyjny – powinien obejmować ściśle określoną populację (dzielnica, gmina, województwo), założenia powinny wskazywać również grupy wieku kobiet objętych badaniami
* Aktywny – zaproszenia indywidualne, powiadamianie o wyniku, dalsza procedura diagnostyczna
* Działający ustawicznie w formie stałego elementu w ochronie zdrowia
* Nowoczesny
o Sprawna, efektywna i ekonomiczna organizacja badań
o Aparatura i wyposażenie
o Powiązany z placówkami diagnostyczno-leczniczymi
o Powiązany z rejestrem nowotworów, umożliwiający ocenę efektów skryningu
* O dużym potencjale wykonywania badań mammograficznych (co najmniej 10-12 tys./rok)
* Zalecana metoda badania – mammografia
* Grupa wieku objęta skryningiem: 50-65 lat
* Zaproszenie do badań przesiewowych – indywidualne z podaniem dwóch terminów badania
* Informacja o wyniku – do kobiety badanej, do lekarza kierującego
Jednym z podstawowych elementów warunkujących prawidłową ocenę gruczołu piersiowego jest ogólna znajomość jego budowy anatomicznej.
Kobiecy gruczoł piersiowy składa się z gruczołowego utkania nabłonkowego, włóknistej tkanki łącznej z naczyniami krwionośnymi i chłonnymi oraz włóknami nerwowymi i tkanki tłuszczowej. Zaraziki utkania gruczołowego produkujące mleko rozchodzą się promieniście od brodawki sutkowej, wsparte na włóknistym szkielecie. Prawidłowy gruczoł piersiowy nie posiada w dotyku jednolitego utkania, lecz jest nieco grudkowaty i chropowaty.